Tip:
Highlight text to annotate it
X
Czy kiedykolwiek miałeś wrażenie, że istnieje coś większego wokół? Coś czego nie widać?
No dobrze - to nazywa się CIEMNA MATERIA.
Ciemna materia jest rozłożona w całej przestrzeni, otaczając Drogę Mleczną i wszystkie inne galaktyki.
Jest jej cztery razy wiecej we wrzechswiecie, niż widocznej materii,
chociaż jeszcze nigdy jej nie widzieliśmy lub zaobserwowaliśmy bezpośrednio!
Więc skąd mamy wiedzieć, że tam jest? Z powodu grawitacji. Galaktyka jest jak gigantyczna karuzela
na której jadą wszystkie gwiazdy. Aby pozostać na miejscu, każda gwiazda musi mocno się trzymać.
Tak właśnie działa grawitacja. W przeciwnym razie odleciały by w przestrzeń.
Problem polega na tym, że siła grawitacji od wszystkich widocznych gwiazd, nie jest wystarczająco silna,
by utrzymać galaktyki w skupieniu. Wszystkie gwiazdy powinny wylecieć na zewnątrz karuzeli!
Ale tak się nie dzieje. Wygląda to jakby jakaś niewidzialna lina pomagała im się trzymać.
Fizycy sądzą, że "liną" jest siła grawitacji pochodącą od czegoś czego nie możemy zobaczyć - stąd, CIEMNA MATERIA.
A skąd wiemy jaka jest prędkość gwiazd w odległych galaktykach?
Efekt Dopplera (który powoduje, że syrena policyjna obniża ton kiedy radiowóz cię mija) działa również dla światła.
Oto jak radar łapie cię gdy przekraczasz prędkość i jak astronomowie mierzą rotację galaktyk.
Więc używamy tego, co możemy zobaczyć, aby dowiedzieć się o tym czego zobaczyć nie możemy.