Tip:
Highlight text to annotate it
X
Dzień dobry, witam na lekcji mistrzowskiej gry na harfie
zorganizowanej przez Orkiestrę symfoniczną YouTube.
Nazywam się Karen Vaughan.
Od 26 lat jestem jedną z dwóch
pierwszych harfistek w Londyńskiej Orkiestrze Symfonicznej.
Poproszono mnie o udzielenie kilku wskazówek na temat fragmentów
utworów orkiestrowych, które należy
zagrać w ramach przesłuchania do Orkiestry symfonicznej YouTube.
Zdecydowałam się pominąć część solową,
Koncert na harfę Händla,
i omówić fragmenty partii orkiestrowych.
Do wykonania tych fragmentów konieczna jest
harfa pedałowa,
ponieważ występuje w nich wiele zmian tonacji.
Na początku zaprezentuję kadencję
z Jeziora łabędziego,
będącą wstępem do uroczej sceny pas de deux
w akcie drugim, z udziałem łabędzia i księcia.
Jest to bardzo typowa kadencja na harfę, z akordami i arpeggio.
Pierwszych sześć taktów
zależy od dyrygenta,
dlatego należy zagrać je w odpowiednim tempie,
natomiast później mamy większą swobodę.
Uznałam, że najpierw omówię ustawienia pedałów,
a następnie wykonam odliczanie, aby wskazać moment,
w którym należy rozpocząć grę na harfie.
Po lewej stronie harfy mamy
wybrane dźwięki D, Ces i H.
Z kolei po prawej stronie są ustawione dźwięki E,
Fis, G i As.
W pierwszym takcie akcent pada na cztery,
ale sekcja instrumentów dętych drewnianych gra synkopy,
dlatego najpierw wykonam odliczanie,
aby ułatwić Wam zorientowanie się w sytuacji.
Przebieg jest następujący: raz i dwa,
i trzy, i cztery,
i raz... teraz zaczyna grać harfa.
I dwa, i trzy, i cztery,
i raz.
Zagranie tego akordu jest znacznie łatwiejsze
z dźwiękiem Fis zamiast Ges.
Wówczas brzmi to jak akord dominanty septymowej.
Dwa... i trzy... i cztery,
i raz.
Wykonywanie wszystkich arpeggio tego typu
należy ćwiczyć etapami.
Innym sposobem, który moim zdaniem jest bardzo przydatny,
są ćwiczenia przy użyciu samych kciuków.
Wiedząc, jak mają poruszać się kciuki,
możecie poznać schemat występujący w danym fragmencie.
Z samymi kciukami brzmi to tak...
W tym momencie kadencja zaczyna się na poważnie.
Jest ona bardzo podobna do kadencji z Dziadka do orzechów
czy kadencji ze Śpiącej królewny,
w których pierwotnie zastosowano ruch przeciwrównoległy.
Jednak Zabel przekonał Czajkowskiego, że byłoby znacznie lepiej,
gdyby lewa ręka naśladowała jedynie ruchy prawej.
Dzięki temu udało się uzyskać ten piękny efekt falowania.
Następnie mamy akordy, które możecie zagrać na cztery, cztery,
nadając w ten sposób pewien kształt frazie.
Nawiasem mówiąc, ta sekcja, wszystkie te akordy
są dość często pomijane
podczas wykonywania baletu w całości.
Można je jednak zazwyczaj usłyszeć w ramach suity.
Jeśli zatem zaczynamy od dolnej części skali na raz...
Raz i dwa, i trzy, i cztery,
i raz.
Dwa i trzy, i cztery.
Następna sekcja jest moją ulubioną,
ponieważ balerina odgrywająca
w balecie łabędzia biega po scenie,
nagle zatrzymuje się i...
odwraca się bardzo uwodzicielsko do księcia,
wykonując taki ruch skrzydłem.
Ten moment jest pełen ekspresji.
Poszczególne arpeggio muszą się do siebie zbliżyć,
dlatego zaczynamy od przejścia w górę do dźwięku D...
następnie do Es...
do E...
oraz do F.
Mała wskazówka dotycząca
uzyskiwania równomiernego i dobrze brzmiącego rozkładu akordów
w tego typu sytuacjach –
należy zacząć od lewej ręki i zagrać tylko czwartym palcem.
Następnie zagrać czwartym i trzecim.
Następnie czwartym, trzecim i drugim.
Na samym końcu należy zagrać wszystkimi palcami.
W podobny sposób można dodawać kolejne
palce prawej ręki...
Dzięki temu w takich rozkładach uzyskujemy przyjemny dla ucha,
równomierny akord.
Lub C – w górnej części skali można zagrać dźwięk D lub C.
Niektórzy muzycy nie lubią sięgać
prawą ręką tak daleko ku dolnej części harfy.
Dlatego w razie potrzeby możecie powtórzyć jedną z tych grup akordów.
Na przykład...
a następnie zacząć od początku.
Wszystkie te akordy są rozdzielone...
jeszcze bardziej...
i ponownie jeszcze bardziej.
Stanowi to wstęp do duetu ze skrzypcami.
Teraz zajmiemy się uwerturą do opery Moc przeznaczenia,
która bardzo często jest wymagana na przesłuchaniach.
Jest to przykład opery, w której Verdi bardzo oszczędnie
korzystał z harfy.
W uwerturze grają dwie harfy,
po czym drugi harfista może iść do domu,
a pierwszy harfista może zjeść obiad
i wrócić na jedną arię w akcie czwartym –
arię Pace, pace –
podczas której często należy korzystać z pedałów.
W trakcie jednej arii ustawienia pedałów są zmieniane 60 razy.
Sekcja, którą należy zagrać w ramach przesłuchania,
zaczyna się od nuty G
i następuje po całej stronie pauz dla harfy.
W tym utworze wejście trzeba wykonać na spokojnie.
Strona pauz kończy się trzema krótkimi,
samotnymi partiami solowymi.
Pierwszy gra klarnet,
po nim obój, a na końcu flet.
Dyrygent może dyrygować w rytmie na dwa
lub na cztery.
Najlepiej jest wchodzić na cztery.
Sam klarnet gra w przedtakcie.
Harfy jedynie akompaniują do partii solowej klarnetu.
Jest to akompaniament akordowy.
Druga harfa gra same akordy,
a pierwsza gra triole.
Musicie znać partię klarnetu w tym fragmencie,
aby wiedzieć, do czego akompaniujecie
oraz kiedy klarnecista bierze oddech,
ponieważ grane przez Was triole mają charakter płynny.
Zatem pierwsza harfa gra triole.
I tak dalej.
Podobnie jak w przypadku wszelkich akordów,
proponuję najpierw powoli poćwiczyć ten fragment
etapami, aby dobrze go poznać.
Każde z czterech uderzeń możecie ćwiczyć w ten sposób...
Raz, dwa... teraz można pomóc sobie lewą ręką.
Trzy, cztery.
Raz, dwa, trzy, cztery.
Raz...
Ten fragment jest grany w tonacji E-dur,
która nie jest zbyt dobra w przypadku harfy.
Przed przesłuchaniem należy dokładnie
nastroić harfę.
Następnie mamy kolejną część z wieloma zmianami ustawień pedałów.
W trakcie kilku taktów ustawienia pedałów należy zmienić 19 razy.
Dlatego proponuję, aby...
Oczywiście musicie nauczyć się grać te akordy.
Właśnie w taki sposób.
Bardzo dobrym pomysłem
jest również poćwiczenie obsługi samych pedałów.
Zmieniając ustawienia pedałów, możecie śpiewać partię
graną przez klarnet,
czego raczej nie powinnam Wam prezentować,
lub po prostu liczyć i podawać nazwy ustawień.
Po dotarciu do dziewiątego taktu
mamy zatem...
Eis...
His...
H...
Ais...
H...
A.
W drugiej kolejności ćwiczycie akordy.
I tak dalej.
Po dwóch dalszych taktach jest grupa sześ***,
które są przeznaczone dla prawej ręki,
jednak dwie pierwsze można zagrać lewą ręką
w następujący sposób.
Właśnie te gramy lewą ręką.
W harfie nie istnieje podwójne Fis,
dlatego gra się dźwięk G.
W tym momencie można sobie pomóc lewą ręką.
W tym miejscu występuje zbyt duży
przeskok,
dlatego najlepiej zagrać dwie nuty lewą ręką
i nie martwić się oktawą,
ponieważ druga harfa zagra tę oktawę za nas.
Dlatego wystarczy zagrać...
Zagram teraz w tempie, które uważam za odpowiednie,
półnuta między 69–80.
Dziękuję za uwagę.
Mam nadzieję, że te wskazówki okażą się przydatne
podczas przesłuchania.
Z przyjemnością zapoznam się z Waszymi nagraniami w YouTube.