Tip:
Highlight text to annotate it
X
Powiedzmy, że analizujemy małe i uproszone państwo, które sprzedaje tylko jabłka
i mierzymy PKB w pierwszym roku.
Powiedzmy, że PKB wynosi 1000 dolarów i całe odnosi się tylko do jabłek.
Także wiemy, że cena jabłek w pierwszym roku wynosiła 50 centów za funt.
I powiedzmy, że pierwszy rok minął i drugi też, więc możemy teraz zamierzyć PKB za rok drugi.
PKB w roku drugim wyniosło 1200 dolarów, a cena jabłek w drugim roku, powiedzmy, że wynosiła 55 centów za funt.
Głównym celem mierzenia PKB jest ustalenie produktywności danego kraju. Mierzymy PKB w dolarach, ale
bardziej niż na wielkości przychodu, zależy nam na tym, czy państwo jest bardziej produktywne
i jeżeli jest bardziej produktywne, to jak bardzo.
Jeżeli spojrzymy na te liczby, oznaczające PKB, czyli 1000 dolarów i 1200 dolarów.
Jeżeli będziemy patrzeć tylko na liczby, to 1200 jest 20% większe niż 1000 dolarów.
Jeżeli więc się patrzy na te liczby, wygląda na to, że PKB wzrosło 20%.
Ale czy jest to dokładne odzwierciedlenie produktywności państwa?
Czy rzeczywiście produkowało ono 20% więcej dóbr?
Kluczowe jest tutaj spojrzenie na tę cenę tutaj, ponieważ PKB może również wzrosnąć tylko przez podniesienie cen.
Ale to nie czyni państwa bardziej produktywnym.
Ilość, większa ilość jabłek, którą wytwarza państwo, może dopiero oznaczać większą produktywność.
Można o tym myśleć w następujący sposób, pozwólcie, że przedstawię to na diagramie
Na jednej osi mamy Q - ilość, na drugiej P - cenę.
Chcemy zbadać PKB w roku pierwszym (P1), więc dajmy cenę jabłek z roku pierwszego.
To jest jedyne dobro czy usługa, co upraszcza obliczenia.
Razy ilość jabłek w roku pierwszym,
a ta przestrzeń, zielony prostokąt, to PKB w roku pierwszym.
Jeżeli chcemy zaznaczyć PKB w roku drugim, weźmy cenę jabłek z roku drugiego, więc z 50 centów skoczymy do 55.
Tutaj cena z drugiego roku (P2), tutaj ilość z drugiego roku (q2). Przyjmijmy, że zaszedł pewien wzrost.
PKB w drugim roku to będzie powierzchnia całego tego prostokąta.
Jeżeli więc chcemy znaleźć różnice między rokiem pierwszym i drugim,
będzie to różnica w tej przestrzeni, którą zaznaczam w kolorze niebieskim.
Tak więc na podstawie obliczeń i zamalowanej przestrzeni, widzimy, że różnica PKB w latach jeden i dwa, wynosi 200 wzrostu.
Teraz kiedy spojrzysz tu, zobaczysz, że to 200, wynika częściowo ze wzrostu ilości, ale przede wszystkim przez wzrost ceny.
To co chcemy przeanalizować, to wzrost produktywności państwa,
i chcemy mierzyć ciągle PKB w dolarach, może i moglibyśmy wziąć miarę PKB z roku drugiego, ale na pewno nie w stosunku do cen z roku pierwszego
Jeżeli chcemy więc pomnożyć, jeżeli moglibyśmy pomnożyć ilość z roku drugiego przez ceny z roku pierwszego, to otrzymalibyśmy ten tutaj prostokąt.
Różnica między tym a rokiem pierwszym dałaby nam przyrostowy PKB, stosunek ceny z roku pierwszego do ilości, i to nas interesuje.
Interesuje nas produktywność. Chcemy wiedzieć, jak bardzo produktywne jest państwo, więc przystąpmy do działania na danych licznach.
Możemy uzyskać ilość z roku drugiego przez podzielenie PKB przez cenę.
Tylko przez podzielenie tej przestrzeni niebieskiego prostokąta, podzielenie przez cenę może nam dać ilość.
Jeżeli podzielimy 1200 przez 55 centów... Weźmy mój kalkulator.
Jeżeli podzielimy 1200 przez 55 centów
to jest ilość jabłek w funtach, sprzedanych w drugim roku.
2182, ilość jabłek z roku drugiego wynosi 2182 funtów.
I teraz mogę pomnożyć to przez cenę.
Obecna ilość pomożona przez cenę z roku pierwszego.
Cena z roku pierwszego wynosiła 50 centów za funt.
Co daje..
Co daje 1091.
I to jest interesujące. Więc PKB z roku drugiego przed zmianą cen, czyli liczone w stosunku do cen z roku pierwszego.
To jest o tyle użyteczne, że kiedy ceny się nie zmieniają, to nasze PKB też nie.
Jeżeli ceny nie wzrosną, nasze PKB zostanie na poziomie 1091. To jest ten obszar na różowo.
Kiedy więc ceny pozostaną stałe, wzrost PKB będzie wynosił 91 dolarów, a nie 200.
To jest ten obszar tutaj. Będzie pomarańczowy.
Właściwy wzrost przy niezmieniających się cenach, to będzie 91 dolarów.
Mieliśmy 1000, teraz jest 1091.
91 dolarów realnego wzrostu.
Tak można rzeczywiście zmierzyć produktywność. To bardzo interesujące.
Teraz zmierzymy PKB w stosunku do przychodu z tego roku. Będziemy więc mierzyć przychód i ceny z drugiego roku. Czyli będziemy mierzyć tzw. nominalny PKB.
Nominalny PKB. Bierzemy pod uwagę ceny z tego roku, w przeciwieństwie do tego, gdzie braliśmy pod uwagę ceny z roku bazowego.
Możemy w ten sposób porównać jak bardzo wzrosła produktywność.
Jeżeli o to nią chodzi, to produkujemy 9.9% więcej jabłek. To jest realny PKB.
To jest realny PKB, ponieważ daje realny poglad na temat produktywności.
Stara się nam przekazać faktyczny wzrost i jak w przyszłości zobaczymy, w praktyce jest bardzo ciężko go zmierzyć.
Ale w tym przypadku mamy bardzo uproszczoną gospodarkę z jednym produktem. Jakbyśmy mieli więcej, miliardy produktów,
jak w prawdziwej gospodarce, ze zmieniającymi się cenami i ilościami.
Nie jest łatwo rozgryźć, jak zmieniają się ceny.
Ludzie prowadzący rachunki dochodu narodowego, próbują to zrobić, więc mają jakieś pojęcie na temat tych zmian.